De wortelkanaalbehandeling stap voor stap

De wortelkanaalbehandeling bestaat uit het consult/vooronderzoek, de behandeling zelf en de juiste nazorg voor een snel en voorspoedig herstel. U vindt hieronder alles wat u wilt weten. Nog vragen na onderstaande uitleg wortelkanaalbehandeling? Kijk dan bij de meest gestelde vragen onderaan de pagina of bel naar de praktijk, wij staan u graag te woord.

Consult & vooronderzoek

Tijdens het consult doen wij vooronderzoek om de situatie in kaart te brengen. U leest hier precies wat u kan verwachten en welke stappen uw tandarts zet. Net als bij alle andere tandheelkundige behandelingen wordt er gestart met een algemeen mondonderzoek om uw mondgezondheid vast te stellen. Vervolgens wordt de diagnose vastgesteld. Dit gebeurt op basis van de omschrijving van uw klacht, röntgenfoto’s en enkele testen.
Aanvullend brengen we de moeilijkheidsgraad van de wortelkanaalbehandeling in kaart met de DETI-score en/of de wortelkanaalclassificatiescore. Dit is een door de Nederlandse tandartsen-beroepsgroep ontwikkeld puntensysteem waarmee de complexiteit van de behandeling kan worden bepaald. Er wordt naar verschillende factoren gekeken, die allemaal van invloed zijn.

Röntgenonderzoek

Voorafgaand, tijdens en na de behandeling maken we röntgenfoto’s. Dit is belangrijk, want zo hebben we meer informatie over de anatomie van de tand of kies en kunnen we het verloop van de behandeling en de genezing controleren. De tand of kies waarvan de kanalen zijn geïnfecteerd, willen we volledig (met alle wortelpunten) op de röntgenfoto kunnen zien. Daarom is het soms noodzakelijk om meerdere röntgenfoto’s te maken.

Afstemmen behandelplan

Aan de hand van al deze informatie stellen we een persoonlijk behandelplan voor u op. We bespreken samen met u de prognose, de verschillende behandelopties en de eventuele behandelrisico’s, bijvoorbeeld de kans op terugkeren van de infectie na de behandeling. Ook ontvangt u de begroting, zodat u vooraf inzicht heeft in de kosten.
Na dit consult nemen wij – indien nodig – contact op met de verwijzende tandarts of andere specialisten en maken we een afspraak voor de wortelkanaalbehandeling.

De behandeling

De tandarts heeft de situatie in kaart gebracht en het behandelplan is opgesteld. Er kan gestart worden met de behandeling. Wij plannen hiervoor de behandelafspraak met u in.

Uitleg wortelkanaalbehandeling

De behandeling vindt plaats onder lokale verdoving. Uw behandelaar is ervaren in het toedienen van een verdoving. Als de zenuw in het wortelkanaal helemaal door de infectie is afgestorven, is een verdoving niet altijd nodig. U kunt dan uw voorkeur aangeven.

Om zo schoon en efficiënt mogelijk te werken, wordt als eerst een cofferdam/rubberdam geplaatst. Dit is een rubber lapje waarmee de tand of kies van de rest van de mondholte wordt afgeschermd. Ook beschermt de rubberdam de mondholte tegen spoelmiddelen en kleine instrumenten die de tandarts tijdens de behandeling gebruikt.

1: Na het plaatsen van de cofferdam boort de tandarts een opening in de tand of kies om toegang tot het kanalenstelsel te verkrijgen.

2: Met een handvijltje of een roterende vijl wordt de inhoud van de kanalen weggenomen en worden de kanalen iets breder gemaakt.

3: Dit is nodig om ruimte te maken voor het desinfecterende spoelmiddel.

Daarna vult de tandarts de opening en het wortelkanaal op met vulmateriaal. Op deze manier wordt het kanaal afgesloten, waardoor de kans op nieuwe ontstekingen wordt verkleind.

Na de wortelkanaalbehandeling

De kies is gereinigd en weer afgesloten. Nu kan het lichaam gaan genezen

Na de behandeling

De wortelkanalen zijn gereinigd en gevuld en u zult merken dat de klachten snel verdwijnen. Wel kunt u een aantal maanden tot een half jaar na de behandeling nog milde klachten ervaren, dit hoort bij het normale genezingsproces. Het kan zelfs nog enkele jaren duren voordat het volledig is genezen.

Wij raden u aan om nog even met eten, drinken en roken te wachten, totdat de verdoving volledig is uitgewerkt. Doorgaans duurt dit nog één à twee uur. Verder kunt u uw gebit gewoon reinigen zoals u dat gewend bent. Zoals altijd is een goede mondhygiëne erg belangrijk.

Direct geholpen bij pijnklachten (endo-start)

Een infectie in het wortelkanaal kan plotseling tot ernstige pijnklachten lijden. Omdat de volledige wortelkanaalbehandeling doorgaans een complexe behandeling is die veel tijd inneemt, kan deze niet direct worden ingepland. Om de pijn wel zo snel mogelijk te verlichten kunt u een korte spoedafspraak krijgen, waarbij het grootste deel van het kanalenstelsel wordt gereinigd. Een tijdelijke vulling zorgt ervoor dat de tand of kies weer wordt afgesloten. Dit wordt ook wel de endo-start genoemd.
De infectie is hiermee niet volledig verholpen. Om volledig te kunnen genezen en ook op de lange termijn van alle klachten verlost te zijn, maken we een nieuwe afspraak voor de volledige wortelkanaalbehandeling. Tijdens die afspraak worden de wortelkanalen allemaal volledig en grondig gereinigd en wordt de tijdelijke vulling vervangen door een definitieve.

De herbehandeling

Een wortelkanaalbehandeling heeft in de meeste gevallen een zeer goede prognose en een grote kans van slagen, maar soms geneest een wortelpuntontsteking niet helemaal of ontstaan er opnieuw klachten. Dit kan door een lekkende vulling of tandbederf komen, of doordat het wortelkanaal niet helemaal kon worden schoongemaakt. In dat geval moet de tand of kies opnieuw worden behandeld.
De herbehandeling verloopt voor het grootste gedeelte hetzelfde als de wortelkanaalbehandeling. Wel moeten er bij de herbehandeling obstakels, zoals wortelstiften en oud vulmateriaal, van de eerste behandeling worden verwijderd. Hierdoor zal de herbehandeling langer duren.

Apexresectie

Het is niet altijd mogelijk om het wortelkanaal helemaal tot aan de wortelpunt schoon te maken. Een tand of kies kan bijvoorbeeld een sterk gekromde wortelpunt hebben of een al eerder geplaatste wortelstift. Wanneer het niet mogelijk is het wortelkanaal helemaal schoon te maken, kan er bij de wortelpunt een ontsteking ontstaan of blijven bestaan, die zich uitbreidt naar het kaakbot. Zo’n wortelpuntontsteking kan ook lange tijd na een wortelkanaalbehandeling nog optreden. Als een wortelkanaalbehandeling niet toereikend is om een wortelpuntontsteking te verwijderen, kan het een optie zijn de ontsteking chirurgisch te behandelen. Zo’n behandeling heet een apexresectie.

Veel gestelde vragen

Een endodontische (wortelkanaal)behandeling wordt in de meeste gevallen uitgevoerd door uw tandarts. In gecompliceerde gevallen verwijzen wij naar onze Gert-Jan Kortlever, tandarts gespecialiseerd in complexe wortelkanaalbehandelingen. Voordat er met de behandeling wordt gestart, stelt uw tandarts eerst de complexiteit en moeilijkheidsgraad van de behandeling vast, om zo te kunnen bepalen door wie u moet worden geholpen.

Een tand of kies verkleurt meestal niet na een wortelkanaalbehandeling. Als er toch enige verkleuring ontstaat, kan uw tandarts die meestal verhelpen. Hiervoor zijn verschillende mogelijkheden. Vraag uw tandarts om advies.

Als een endodontische (her)behandeling niet mogelijk is, kan de tandarts met u overleggen of een chirurgische behandeling mogelijk is (apexresectie). Een andere mogelijkheid is om de tand of kies te trekken. U kunt met uw tandarts bespreken of een tand of kies te vervangen is, bijvoorbeeld door een brug of een implantaat.

Over het algemeen is een behandeling succesvol. Maar zoals bij alle ingrepen kunnen er tijdens de behandeling complicaties optreden.

-Er kan een vijl of een ander instrument in een kanaal afbreken.
-Er kan spoelvloeistof worden doorgeperst.
-Soms zijn kanalen niet te vinden of niet toegankelijk.
-Een kies kan zo verzwakt zijn dat een kanaalbehandeling niet meer mogelijk is.
-Een deel van de kies kan afbreken.
-De wortel kan breken of al gebroken zijn.
-Er kan onbedoeld een opening vanuit het kanaal naar het omliggende weefsel ontstaan.

Hoe lang de behandeling duurt is afhankelijk van het aantal kanalen in de tand of kies en de moeilijkheidsgraad. De behandeling kan tussen de 30 minuten en 3 uur duren.

Of de behandeling in één keer mogelijk is, hangt af van het aantal kanalen van de tand of kies en de moeilijkheidsgraad. Ook maakt het uit of u met spoed bij de tandarts bent gekomen. Bij een herbehandeling moet eerst het oude vulmateriaal uit de wortelkanalen worden verwijderd. Daarom duurt de herbehandeling meestal langer dan de eerste wortelkanaalbehandeling.

Soms wordt de behandeling in twee keer uitgevoerd. De eerste keer zorgen we er dan voor dat u van uw (eventuele) ergste pijnklachten af bent. Bij de volgende afspraak worden uw wortelkanalen volledig en grondig gereinigd.

Met een plaatselijke verdoving is de behandeling zelden pijnlijk. Meestal zal door de verdoving de bestaande pijn onmiddellijk verdwijnen. U kunt met de tandarts overleggen of verdoving noodzakelijk is.

Om zo schoon, veilig en efficiënt mogelijk te werken, wordt een cofferdam/rubberdam geplaatst. Dit is een rubber lapje waarmee de tand of kies wordt afgeschermd van de rest van de mondholte. Ook beschermt de rubberdam de mondholte tegen spoelmiddelen en kleine instrumenten die de tandarts tijdens de behandeling gebruikt.

Nazorg en herstel

Ben ik direct genezen?

Na de behandeling is de infectie zo veel mogelijk geminimaliseerd, maar nog niet direct genezen. In werkelijkheid duurt het vaak een half jaar voordat de eerste verbeteringen duidelijk te zien zijn en het kan wel enkele jaren duren voordat de ontsteking helemaal is verdwenen. Dit is alleen zichtbaar op een röntgenfoto. Daarom maken wij tegen die tijd een nieuwe afspraak voor een röntgenonderzoek, om zo uw genezingsproces in kaart te brengen. De klachten verdwijnen gelukkig wel veel sneller. Soms is het niet mogelijk om het wortelkanaal helemaal schoon te maken en is er een (her)behandeling of apexresectie nodig.

Ben ik direct van mijn pijn af?

Na het afsluiten van de wortelkanaalbehandeling kan soms wat napijn ontstaan. Dit verdwijnt vanzelf na enkele dagen tot een week. U kunt de napijn met een goede pijnstiller onderdrukken.

Welke pijnstillers kan ik gebruiken?

Napijn duurt meestal niet langer dan vijf dagen en is met een pijnstillers goed te onderdrukken. De napijn kan soms pas een paar dagen na de behandeling opkomen. Heeft u voorafgaand aan deze behandeling ernstige pijn gehad, dan is het verstandig om na de behandeling alvast twee tabletten paracetamol van 500 milligram in te nemen. De pijnstillers werken namelijk effectiever als u ze inneemt voordat de pijn opkomt. De volgende dag kunt u zelf bepalen of verdere pijnstilling nodig is. Gebruik bij voorkeur paracetamol en lees voor gebruik van medicatie altijd eerst de bijsluiter. Bespreek uw pijnklachten ook met uw tandarts. Afhankelijk van uw persoonlijke situatie en eventuele andere medicatie schrijven we u een recept voor.

Hoe lang duurt de verdoving?

Na de behandeling blijft de verdoving nog één à twee uur doorwerken. Wij raden u aan om nog even met eten, drinken en roken te wachten. Door de verdoving merkt u niet wanneer u op uw wang of lip bijt of uw mond verbrandt.

Wat kan ik doen bij zwelling?

De meeste zwellingen zijn niet pijnlijk, maar kunnen wel vervelend zijn. Door 15 tot 20 minuten met ijs of een coolpack te koelen gaat u de zwelling tegen. U kunt dit vier keer herhalen tijdens de eerste dag. Daarna heeft koelen geen zin meer, maar het kan soms wel prettig aanvoelen. Vaak is de zwelling na een dag of 5 verdwenen.

Wat kan ik doen als mijn noodvulling los komt te zitten?

De kans bestaat dat een noodvulling los komt te zitten. Een tijdelijke vulling slijt sneller, waardoor het kan lijken dat een deel van de noodvulling weg is, terwijl het toch nog goed is afgesloten. Denkt u dat uw vulling echt loszit, neem dan contact met ons op.

Wanneer kan ik weer alles eten en mijn tandenpoetsen?

Wees op de dag van de behandeling voorzichtig met hard voedsel, als u een noodvulling heeft gekregen. Het materiaal is dan namelijk nog niet helemaal uitgehard. Verder kunt u uw gebit gewoon reinigen zoals u gewend bent. Poetsen, stokeren en een mondspoeling zijn geen enkel probleem.

Wanneer mag ik weer autorijden of aan het werk?

U kunt direct na de behandeling weer alles doen. Wel kunt u last hebben van de plaatselijke verdoving. Dit kan ongemakkelijk zijn, maar is niet gevaarlijk.

 

Tarieven en vergoedingen

Wat kost een wortelkanaalbehandeling?

De tandheelkundige tarieven worden ieder jaar vastgesteld door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en zijn geldend voor alle tandartsen in Nederland.
Hoeveel een wortelkanaalbehandeling precies kost is vooraf niet exact aan te geven. De kosten zijn sterk afhankelijk van de complexiteit van de wortelkanaalbehandeling en kan dus per persoon verschillen. Wij stellen daarom altijd een begroting op maat op.

Wordt de behandeling vergoed door mijn zorgverzekeraar?

Of de wortelkanaalbehandeling geheel of gedeeltelijk wordt vergoed, hangt af van de polis en de zorgverzekeraar. Wij raden u aan om contact met uw zorgverzekeraar op te nemen, om te kijken of dit bij u het geval is.